[Ysengrinn]

Jak w tytule. Co Waszym zdaniem "robi" steampunk? Jakie elementy są niezbędne, by dane dzieło zakwalifikować jako steampunk, a jakie niekoniecznie?

Ja swoją podam wkrótce, najpierw chciałbym poznać zdanie innych.

[Bezimienny]

Przede wszystkim - steampunk jako gatunek ma bardzo niejasne granice. Chodzi tu raczej o ogólną estetykę niż o obecność jakichś konkretnych elementów. Z tego powodu raczej ciężko wskazać punkty definiujące. Zamiast od konkretnych elementów użytych, dużo więcej zależy od tego jak będą one połączone i jak przedstawione.

Nie znaczy to oczywiście, że nie ma elementów charakterystycznych dla gatunku. Podstawowym (i chyba jedynym w zasadzie niezbędnym) jest oczywiście technika. W przeciwieństwie do klasycznych sf używających stylizacji futurystycznych tu jest to technika retro, gdzie całkiem skomplikowane niekiedy maszyny są tworzone przy użyciu dość prymitywnych metod technologicznych (jak sama nazwa wskazuje, najczęstsze odwołania są do technologii opartej na silnikach parowych). Estetyka zakłada regularne "udziwnianie" i komplikowanie nawet stosunkowo prostych mechanizmów. Drugim często stosowanym motywem jest estetyka epoki wiktoriańskiej, choć to już nie jest tak ważne dla identyfikacji gatunku. Inne elementy są już na tyle wymienne, że dość ciężko by mi było wskazać jeszcze jakiś.

By było też jasne, dużo zależy od sposobu przedstawienia - te same elementy można przedstawić w sposób, który ze steampunkiem niewiele będzie miał wspólnego.

[Ysengrinn]

Mi podoba się określenie "glorious future that never was" - alternatywna wersja rozwoju technologii, która niezaistniała, ale która teoretycznie mogła - np. taka w której popularyzuje się kula do pisania Hansena zamiast maszyn do pisania ze świadomie niedoskonałą klawiaturą QWERTY. Ewentualnie taka która mogłaby zaistnieć przy zaistnieniu pewnych warunków, choćby odmiennego działania praw fizyki - tutaj wchodzimy już na terytorium fantasy, ale steampunk i fantasy mogą się bardzo ładnie przenikać.

Istotna jest oczywiście estetyka Belle Epoque, bo wszak steampunk inspiruje się głównie fantastyczno-naukową i przygodową literaturą z tego okresu. Estetyka przekładająca się na system etyczny (bo ciężko wymagać, by steampunk całkowicie odtwarzał skostniałą moralność końca XIX w.) i ekonomiczny - to znaczy nastawiony na jakość, nie ilość, produkowanych dóbr.

Znalazłem dodatkowo taką definicję, przy czym jest to definicja moim zdaniem zbyt anglocentryczna - trochę jakby powiedzieć, że steampunk to sci-fi w klimacie Młodej Polski (i chyba nie chcę sobie tego wyobrażać). Owszem, historycznie źródła steampunku są anglosaskie, ale trudno uznać to za argument.

[Daerian]

Cóż, biorąc pod uwagę, że steampunk w zasadzie wywodzony jest bardziej z amerykańskiej pulp literatury inspirowanej Wellsem (w której bohaterowie używają podobnych urządzeń do podboju nowego świata), definiowanie go przez wiktoriańską stylistykę jest raczej stanowczo próbą zawężenia gatunku przez anglocentryzm ;-)

Ja w zasadzie zgadzam się z tym co napisał Punyan, z jednym wyjątkiem -

[Ysengrinn]

No nie ukrywam, że ja z tym mam właśnie problem - czy jeśli mamy steampunkową estetykę, ale bez wszechobecności silników parowych, to to dalej jest steampunk czy już coś innego? Czy np. jeśli w świecie przedstawionym są samochody na paliwo ciekłe to już jest to dieselpunk, czy też konieczna jest jeszcze estetyka międzywojnia?

[kokodin]

Zawsze można założyć, że steampunk nie jest jedyną rozwijaną technologią. Np samochody parowe ustępują tym spalinowym ze względu na osiągi i wielkość napędu, co zaowocowało by parowymi ciężarówkami i spalinowymi superwózkmi w stylizacji lat 30-tych lub 50-tych.

Moim zdaniem stylizacja steampunka opiera się głównie na użyciu widocznych elementów mosiężnych w stylu rur , trybów i mechanizmów , jak i czarnych odlewów żeliwnych. Maszyny do szycia singera zakwalifikował bym do tej estetyki nawet bez pary. Generalnie ciemne kolory i złote rurki :P okrągłe oszklone przyciski na dźwigniach, proste rękojeści i nieosłonięte części maszyn. Jedyne dozwolone osłony to kraty i siatki o rzadkich oczkach. W pojazdach odstające błotniki i szprychowe koła.
O dziwo prąd elektryczny też gdzieś w Stempniaku siedzi , w postaci dużych żarówek w kształcie rzodkiewek, żarzących się na pomarańczowo, zegary nixe lub mechaniczne oraz elektronika lampowa.
Jedyne co wymagane, to generatory parowe robiące prąd.
Ale tak, jak dla mnie to głównie, miedź, mosiądz, rury i sepia.

Nie zapominaj też, że para wodna, to nie jedyny gaz robiący białe chmurki. Kwas ze szklanych rurek i metal z podajnika będą tworzyć wodór do zasilania jakichś wysokoenergetycznych ustrójstw, swoim czerwonympłomieniem. Gazem wylotowym dalej była by para.

[Ysengrinn]

[kokodin]

Wybacz wyobraziłem sobie całe miasto w stylu bioshocka skrzyżowane z kreskówkami batmana.Taki krajobraz steampunkowego moloha.

[Smk]

[Ysengrinn]

Na dobrą sprawę Honneamise jest bardzo blisko, bo nawet architekturę mają tam wzorowaną na budownictwie z Belle Epoque. Więc jakby się uprzeć... :D.

[Bezimienny]

[Ysengrinn]

[BOReK]

Czemu nie może to być również dieselpunk? Technologia była.

[shugohakke]

[Elven Child]

Steampunk jest jednym z "cyberpunk derivatives" (pojawił się w latach '80) i jak najbardziej może być
rozpatrywany na płaszczyźnie zafascynowania technologią pierwszej rewolucji przemysłowej oraz
eksploracją jej możliwości, jednak ze względu na jego związek z tłem historycznym i towarzyszącą mu
fascynacją epoką wiktoriańska ma nieco inne zabrawienie niż "zwykłe" science fiction.

Najlepszym przedstawicielem steampunku i zarazem trudną do uniknięcia określąjacą go definicją
(w tym drugim znaczeniu) ...jest twórczość Dickensa.

http://www.victorianweb.org/history/hist8.html

http://www.bl.uk/romantics-and-victorians/articles/child-labour